احکام خاص چک تضمین شده کدام‌اند؟
احکام چک تضمین شده
مهسا باقری | وکیل پایه یک دادگستری
مفهوم چک تضمین شده
چک به عنوان یکی از اسناد تجاری، به نوشته یا سندی اطلاق می‌گردد که به موجب آن، فردی بنام صادرکننده چک، وجوهی را که در نزد فرد دیگری بنام محال‌علیه دارد، بصورت کلی یا جزئی به دیگری (دارنده چک) واگذار نموده و یا آنکه شخصاً آن را دریافت می‌نماید. مستند به ماده 1 قانون صدور چک، انواع چک عبارت‌اند از: چک عادی، چک تایید شده، چک تضمین شده و چک مسافرتی. چک تضمین شده که در زمره یکی از اقسام چک می‌باشد به چک‌های می‌گویند که بانک بنابر تقاضای مشتریان خود، آن را صادر می‌نماید. جهت صدور چک تضمین شده، احکام و مقررات خاصی حاکم است که حتماً می‌بایست مدنظر قرار گیرد. در مقاله حاضر که توسط گروه وکلای عدالت سرا تحریر یافته است سعی می‌گردد به تفصیل در خصوص احکام خاص چک تضمین شده پرداخته شود.
مطلب مرتبط: نحوه مطالبه وجه چک چگونه است؟
احکام خاص چک تضمین شده
همانگونه که در ابتدای مقاله عرض گردید، چک تضمین شده به عنوان یکی از اقسام چک، به چک‌هایی اطلاق می‌گردد که بانک بنا به درخواست مشتری اقدام به صدور آن می‌نماید. جهت صدور چک تضمین شده حتماً لازم است که احکام خاص تبیین شده توسط مقنن در ماده 24 قانون صدور چک، رعایت گردد. این احکام عبارتند از:
1) علی‌الاصول متقاضی چک تضمین شده، فردی است که به بانک مراجعه نموده و تقاضای صدور چک تضمین شده را می‌دهد. به شخصی که چک تضمین شده به نام او صادر می‌شود، ذی‌نفع گفته می‌شود.
2) همانند چک عادی، صدور چک تضمین شده نیز تنها از طریق سامانه صدور یکپارچه الکترونیکی دسته چک (صیاد) امکان‌پذیر است و متقاضی می‌بایست نسبت به تکمیل فرم درخواست صدور چک تضمین شده در بانک اقدام نماید.
3) صدور چک تضمین شده توسط بانک و بنا به درخواست متقاضی انجام می‌گیرد. علت تقاضای صدور چک تضمین شده می‌بایست در سامانه صیاد قید گردد.
4) حتماً لازم است که بر روی چک تضمین شده، نام و شماره حساب ذی‌نفع (فردی که چک بنام او صادر شده است) درج گردد.
5) علی‌الاصول سامانه صدور یکپارچه الکترونیکی دسته چک (صیاد) به هر برگه چک یک شناسه یکتا اختصاص می‌دهد که امکان استعلام اطلاعات چک تضمین شده برای ذی‌نفع میسر گردد.
6) پرداخت نمودن مبلغی که در چک تضمین شده قید شده است فقط به آن شماره حساب گیرنده که در چک درج شده، امکان‌پذیر است فلذا امکان ظهرنویسی چک تضمین شده وجود ندارد.
7) در صورت مفقود شدن چک تضمین شده، صدور المثنی آن در صورتی امکان‌پذیر است که متقاضی و ذی‌نفع هر دو به بانک مراجعه نموده و فرم اعلام مفقودی چک و تعهدنامه عدم ادعا نسبت به چک مفقود شده را تکمیل نمایند تا بانک پس از احراز هویت متقاضی و ذی‌نفع از سامانه نظام هویت‌سنجی الکترونیکی بانکی و ابطال چک مفقود شده، اقدام به صدور چک المثنی در سامانه صیاد نماید.
مطلب مرتبط: جرم صدور چک پرداخت نشدنی چیست؟ مجازات آن کدام است؟
نکات مهم در خصوص چک تضمین شده
1) متقاضی چک تضمین شده یا وکیل یا نماینده قانونی وی، می‌توانند تقاضای ابطال چک تضمین شده را به بانک ارائه دهند. جهت انجام این کار لازم است که اصل چک به بانک ارائه شود. بانک پس از ابطال چک تضمین شده، وجه آن را به حساب متقاضی عودت می‌دهد. نکته مهم و قابل توجه آن است که برای ابطال چک تضمین شده نیازی به ظهرنویسی ذی‌نفع وجود ندارد. اگر متقاضی ظرف یک ماه از تاریخ صدور چک، جهت ابطال آن اقدام نماید، با ارائه اصل چک به بانک این مورد صورت می‌گیرد. اما بعد از گذشت مدت یک ماه، پرداخت یا باطل نمودن چک منوط به تکمیل فرم مربوط به مبارزه با پولشویی توسط متقاضی و گزارش شعبه بانک به واحد مبارزه با پولشویی بانک صادرکننده می‌باشد.
2) ذی‌نفع می‌بایست ظرف یک ماه از تاریخ صدور چک به بانک مراجعه و با ارائه اصل چک، تقاضای پرداخت آن را نماید. پس از گذشت مدت یک ماه، پرداخت نمودن چک به وی منوط به تکمیل فرم مربوط به مبارزه با پولشویی توسط ذی‌نفع و گزارش شعبه بانک به واحد مبارزه با پولشویی بانک صادرکننده می‌باشد.
3) در فرضی که فردی اقدام به جعل چک تضمین شده نماید و از چک تضمین شده جعلی، استفاده کند، علاوه بر مجازات‌های مندرج قانونی (مقررات مواد 523 الی 542 قانون مجازات اسلامی بخش تعزیرات)، بنابر حکم دادگاه، به مدت دو تا شش سال از اخذ چک تضمین شده محروم خواهد شد.
امیدواریم مطالب برای شما مفید بوده باشد. لطفا مطالب را با دوستان خود به اشتراک بگذارید و با امتیاز دادن به مطالب، ما را در جهت بهبود و تولید هر چه بیشتر مطالب یاری فرمایید. همچنین می توانید نظرات یا سوالات خود را در بخش دیدگاه ها مطرح نمایید در اسرع وقت به سوالات شما پاسخ داده خواهد شد.
افزودن دیدگاه
دیدگاه کاربران