نظریه مشورتی شماره 7/1403/838 مورخ 1404/05/13
7/1403/838
1403-76-838ح
1404/05/13
استعلام:
مالی از سوی «الف» به «ب» و سپس به ترتیب توسط خریداران به ایادی بعدی «ج» و «د» فروخته شده است. در حال حاضر که بطلان بیع ثابت شده است، آیا میتوان پذیرفت که شخص «ج» برای مطالبه خسارت به «ب» مراجعه کند؛ در حالی که خود وی مال را به شخص «د» فروخته است؟ آیا مطالبه غرامت ناشی از بطلان بیع باید به صورت سلسله مراتب و با رعایت تعاقب ایادی صورت گیرد و یا آنکه میتوان بدون رعایت تعاقب، دعوای مطالبه غرامت را مطرح کرد؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
در فرض سؤال که مالی مورد معاملات متعدد قرار گرفته و بطلان معامله به سبب قانونی احراز شده است، در خصوص لزوم رعایت یا عدم رعایت تعاقب ایادی در دعوای مطالبه خسارت، تشخیص ارکان مسئولیت مدنی بر عهده دادگاه رسیدگیکننده است و این مرجع باید احراز کند انتقالدهنده بالفعل ضرر مسلمی را متحمل شده است؛ بنابراین در فرض سؤال، احراز معوض یا غیرمعوض بودن انتقال مال از سوی هر یک از خریداران به ید بعدی و در صورت معوض بودن، دریافت یا عدم دریافت معوض توسط انتقالدهنده، در امکان یا عدم امکان رجوع این شخص به ید قبلی خود مؤثر است و در هر مورد تشخیص مصداق بر عهده مرجع رسیدگیکننده است.
افزودن دیدگاه
دیدگاه کاربران