رأی شماره 1767677 هیأت تخصصی کار، بیمه و تأمین اجتماعی دیوان عدالت اداری با موضوع: مصوبه شماره 12750 ت 23904 مورخ 1380/3/9 ابطال نشد

هیات تخصصی کار، بیمه و تأمین اجتماعی

* شماره پــرونـــده: هـ ت/ 0200033  

* شماره دادنامه سیلور:  140231390001767677       تاریخ:1402/07/12

* شـاکــی: آقای مرتضی آقا زاده

* طرف شکایت: 1ـ سازمان تأمین اجتماعی 2ـ وزارت راه و شهرسازی 3ـ نهاد ریاست جمهوری

*مـوضـوع شکایت و خـواستـه: تقاضای ابطال مصوبه شماره 12750 ت 23904 مورخ 1380/3/9

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

* شاکی دادخواستی به طرفیت شاکیان فوق به خواسته ابطال مصوبه فوق الاشعار به دیوان عدالت اداری تقدیم کرده که به هیأت عمومی ارجاع شده است متن مقرره مورد شکایت به قرار زیر می باشد:

آیین نامه اجرایی قانون بیمه اجتماعی رانندگان حمل و نقل بار و مسافر بین شهری

1380/3/9 ـ 318

نقل از شماره 16402ـ 1380/4/5 روزنامه رسمی

شماره 12750 ت 23904 هـ 1380/3/9

وزارت راه و ترابری ـ وزارت کشور ـ سازمان تأمین اجتماعی

هیأت وزیران در جلسه مورخ 1380/3/9 بنا به پیشنهاد مشترک شماره 52/86982 مورخ 1379/9/21 وزارتخانه های راه و ترابری و کشور و سازمان تأمین اجتماعی و به استناد تبصره 6 ماده واحده قانون بیمه اجتماعی رانندگان حمل و نقل بار و مسافر بین شهری ـ مصوب 1379 ـ آیین نامه اجرایی قانون یاد شده را به شرح زیر تصویب نمود:

آیین نامه اجرایی قانون بیمه اجتماعی رانندگان حمل و نقل بار و مسافر بین شهری

........

ماده 8 ـ رانندگان مشمول قانون (به استثنای رانندگان موضوع ماده 3 این آیین نامه) و شاغلان و بازنشستگان وزارتخانه ها و مؤسسات دولتی و وابسته به دولت و نیروهای نظامی و انتظامی که مشمول قانون خاص حمایتی هستند از شمول این آیین نامه مستثنی خواهند بود.

*دلایل شاکی برای ابطال مقرره مورد شکایت:

طبق ماده واحده قانون بیمه اجتماعی رانندگان مصوب 1379 مقرر گردیده است از تاریخ تصویب این قانون کلیه رانندگان وسایط نقلیه و مسافر بین شهری و درون شهری مشمول قانون تأمین اجتماعی قرار گرفته و مکلف هستند حق بیمه مقرر در قانون تأمین اجتماعی را بر مبنای درآمد همه ساله طبق ماده 35 قانون تأمین اجتماعی حداقل سه ماهه به سازمان مزبور پرداخت نماید و از مزایای قانون تأمین اجتماعی برخوردار گردد. لذا به حکم قانون بیمه اجتماعی رانندگان، کلیه رانندگان مشمول قانون تأمین اجتماعی قرار گرفته و عبارت معترض عنه که رانندگان مشمول قانون را از شمول این آئین نامه مستثنی دانسته است درصدد تخفیف در حکم قانونگذار بوده و مغایر با قانون و خارج از حدود اختیارات مرجع تصویب کننده و موجب بطلان آن می باشد.

مغایر با قانون بیمه اجتماعی رانندگان مصوب 1379 می باشد.

* در پاسخ به شکایت مذکور، مدیر کل حقوقی ریاست جمهوری به موجب لایحه شماره 50945 مورخ 1402/3/16 به طور خلاصه توضیح داده است که:

قانون بیمه اجتماعی رانندگان حمل و نقل و بار و مسافر بین شهری به عنوان یک قانون خاص حمایتی درصدد تعمیم و توسعه پوشش قانون تأمین اجتماعی برآمده و حکم مقرر در این قانون حمایتی شامل آن دسته از افراد می شود که پیش از این مشمول هیچ قانون حمایتی دیگری نبوده و نیستند و لذا چنانچه افراد از حمایت مقرر در قانون تأمین اجتماعی از پیش برخوردار بودند تسری و تعمیم حکم مقرر درصدر ماده 1 قانون فوق الاشعار نیست به آنان خارج از فایده خواهد بود.

سازمان تأمین اجتماعی نیز پاسخ مشابه داده و تلویحاً بیان داشت آئین نامه موضوع شکایت و مراد قانونگذار حمایت از رانندگانی است که فاقد کارفرما بوده و مشمول نظام حمایتی خاصی نیستند. بنابراین عبارت رانندگان مشمول قانون تأمین اجتماعی مغایرتی با اصول موضوع شکایت شاکی ندارد.

پرونده کلاسه 0200033 مبنی بر «ابطال عبارت رانندگان مشمول قانون تأمین اجتماعی از ماده 8 آیین نامه اجرایی قانون بیمه اجتماعی رانندگان به شماره 12750/ ت 23904 هـ مورخ 1380/3/9 مصوب هیأت وزیران» در جلسه مورخ 1402/05/16 هیأت تخصصی کار، بیمه و تأمین اجتماعی مورد رسیدگی قرار گرفت و اعضاء به اتفاق به شرح ذیل اقدام به صدور رأی نمودند:

رأی هیأت تخصصی کار، بیمه و تأمین اجتماعی

اولاً، براساس بند (الف) ماده (4) قانون تأمین اجتماعی مقرر شده است افرادی که به هر عنوان در مقابل دریافت مزد یا حقوق کار می کنند مشمول قانون تأمین اجتماعی بوده و مطابق ماده 30 این قانون کارفرمایان موظفند طبق مقررات قانونی حق بیمه کارگران را به سازمان پرداخت نمایند؛ لذا آن دسته از رانندگانی که تحت هر عنوان دارای کارفرما بوده و حق بیمه آنها به سازمان تأمین اجتماعی پرداخت می شود از شمول قانون بیمه اجتماعی رانندگان حمل و نقل و مسافر بین شهری خارج می باشند چراکه این قانون صرفاً جهت تحت پوشش قرار دادن آن دسته از رانندگانی است که فاقد کارفرما بوده و مشمول نظام حمایتی خاصی نمی باشند.

ثانیاً، براساس تبصره (6) ماده واحده قانون بیمه اجتماعی رانندگان حمل و نقل و مسافر بین شهری مقرر شده است آیین نامه اجرایی این قانون توسط سازمان تأمین اجتماعی و وزارت راه و ترابری و وزارت کشور تهیه و به تصویب هیأت وزیران می رسد که مصوبه حاضر نیز به تصویب هیأت وزیران رسیده است.

بنا به مراتب فوق عبارت «رانندگان مشمول قانون تأمین اجتماعی» از ماده 8 آیین نامه اجرایی قانون بیمه اجتماعی رانندگان به شماره 12750/ ت 23904 هـ مورخ 1380/3/9 مصوب هیأت وزیران مغایر قانون و خارج از حدود اختیارات مقام مصوب نبوده و رأی به رد شکایت صادر می گردد.

این رأی به استناد بند (ب) ماده 84 قانون دیوان عدالت اداری ظرف مهلت بیست روز از تاریخ صدور از جانب رئیس یا 10 نفر از قضات دیوان عدالت اداری قابل اعتراض است.