نشست قضایی: دادگاه صالح به رسیدگی در صورت اقامت طرفین پرونده در حوزههای مختلف شورای حل اختلاف

برگزار کننده
استان آذربایجان شرقی/ شهر کلیبر

تاریخ برگزاری
1385/08/11

پرسش:

پرونده‌هایی که رسیدگی به آنها در صلاحیت شورای حـل اخـتلاف بـوده لـیکن طـرفین پرونده مقیم شورای حل اختلاف واحد نیستند، کدام شورا صلاحیت رسیدگی به موضوع را دارد؟

متن نظریه هیئت عالی:

طبق بند (ب) ماده 8 آیین‌نامه اجرایی ماده 189 قانون برنامه سوم توسعه... شـورای حـل اخـتلاف در صـورتی اقـدام بـه رسیدگی می‌کند که طرفین دعوا در حوزه شورا ساکن و یـا اشـتغال بـه کـار داشـته باشند و یا طرفین بر اقامه دعوا در محل سکونت یـا اشـتغال یکـی از آنهـا تراضـی کنند. بنابراین وقتی طرفین در حوزه یـک شـورا سـاکن نیسـتند و اشـتغال بـه کـار ندارند و تراضی هم بر اقامه دعوا در محل سکونت یا اشـتغال یکـی از آنهـا نباشـد رسیدگی از صلاحیت شورای حل اختلاف خارج اسـت و بایـد در مراجـع قضـایی طرح دعوا شود.

نظر اکثریت:

            هرچند در آیین‌نامه اجرایی نسبت به موضوع تعیین تکلیف نشده با توجه به اینکه موضـوع در صلاحیت ذاتی شورا بوده می‌توان از عمومات آیین دادرسی مدنی استفاده کرد و دعوا را در شورای محل اقامت خوانده اقامه کرد چون اصل بـر برائـت اسـت و حـال کـه ادعـای خواهان برخلاف اصل است، وی باید وفق مقررات در محل اقامت خوانده طرح دعوا کند.
        

نظر اقلیت:

            برابر منطوق ماده 10 آیین‌نامه شورای حل اختلاف رسیدگی در شورا تابع تشریفات آیین دادرسی مدنی نبوده در حالی که بحث صلاحیت یکی از موارد تشریفات آیـین دادرسی مدنی می‌باشد. طبق بند (ب) ماده 8 آیـین‌نامـه اجرایـی، شـورا در صـورتی صالح به رسیدگی است که رسیدگی در صلاحیت ذاتی آن بوده و طـرفین نیـز مقـیم
شورای حل اختلاف واحد باشند یا اینکه به رسـیدگی در یکـی از شـوراهای محـل اقامت یکی از آنها تراضی نمایند لذا اصل کلی در این ماده این اسـت کـه شـورا در صورتی صالح به رسیدگی است که طرفین پرونده مقیم حوزه فعالیت شورای واحـد باشند و تنها یک استثنا دارد و آن هم این است که طرفین بر رسیدگی شورای واحد اختلاف محل اقامت یکدیگر تراضی نمایند. در غیـر ایـن صـورت شـورا صـلاحیت رسیدگی به دعوا را نداشته هرچند موضوع در صلاحیت ذاتی شورای حـل اخـتلاف قرار گرفته باشد.
        

مستندات قانونی:

* قانون آیین دادرسی مدنی

واژگان کلیدی:

حوزه های مختلف شورای حل اختلاف صلاحیت رسیدگی محل اقامت طرفین صلاحیت ذاتی شورا

10 تیر 1404 68