نشست قضایی: ساختن مهر اشخاص عادی

برگزار کننده
استان خراسان رضوی/ شهر مشهد

تاریخ برگزاری
1401/08/04

پرسش:

چنانچه شخصی مهر اسم دیگری (شخص حقیقی خصوصی) را بسازد و از آن در ذیل اسنادی استفاده نماید آیا جرمی محقق شده است؟ در صورت مثبت بودن پاسخ، عمل متهم با کدام یک از عناوین مجرمانه منطبق می‌باشد؟

متن نظریه هیئت عالی:

همانگونه که قانونگذار در ماده 532 قانون مجازات اسلامی ساختن مهر را از مصادیق تزویر دانسته است. بنابراین در فرض پرسش بزه مذکور به موجب ماده 536 قانون اشاره شده قابل تعقیب خواهد بود.

نظر اکثریت:

            هر چند در ماده 523 قانون مجازات اسلامی بخش تعزیرات مصوب 1375 از جمله مصادیق جعل ساختن مهر می‌باشد اما قانونگذار در مواد بعدی مجازاتی برای ساختن متقلبانه مهرهای اشخاص حقیقی تعیین نکرده است و با عنایت به این مهم که در ماده 536 قانون مزبور به ساختن مهر اشخاص عادی اشاره‌ای نشده است و از آنجا که مهر اشخاص عادی سند نمی‌باشد و توجهاً به اصل تفسیر مضیق در قوانین کیفری لذا ساختن مهر اشخاص عادی جعل نمی‌باشد.
        

نظر اقلیت:

            چنانچه سازنده، مهر را به قصد ارتکاب جرم ساخته باشد موضوع منطبق با ماده 664 قانون مجازات اسلامی بخش تعزیرات مصوب 1375 بوده و می‌بایست مرتکب را منطبق با ماده فوق مجازات نمود. لازم به توضیح است که اگر چه این ماده در بخش سرقت ذکر شده است اما با توجه به این که در این ماده اسمی از سرقت برده نشده است و دو مرتبه به صورت مطلق، واژه جرم استفاده شده است لذا این ماده در این مورد نیز جریان دارد. ( نظریه مشورتی به شماره 7/92/584 مورخ 28-3-1392 اداره حقوقی قوه قضاییه نیز موید این نظر می‌باشد)
        

نظر ابرازی:

            ساختن مهر شخص حقیقی مشمول ماده 536 قانون مجازات اسلامی بخش تعزیرات مصوب 1375 می باشد با این توضیح که قانونگذار به صورت مطلق در ماده 523 قانون مزبور جعل و تزویر را تعریف و ساختن مهر را از مصادیق جعل دانسته است و با توجه به اینکه قانونگذار در ماده 532 قانون صدر الذکر یک مرتبه جعل و تزویر را اعم از ساختن امضا یا مهر دانسته لذا نیازی به تکرار آن در ماده 536 نبوده و در نتیجه جعل یا تزویر در اسناد یا نوشته های غیر رسمی اعم از این است که امضا یا مهر شخص حقیقی ساخته شود.
        

مستندات قانونی:

ماده 532 قانون مجازات اسلامی کتاب پنجم تعزیرات ماده 536 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392

واژگان کلیدی:

ماده 523 قانون مجازات اسلامی ماده 532 قانون مجازات اسلامی ماده 536 قانون مجازات اسلامی ماده 664 قانون مجازات اسلامی

15 شهریور 1404 28