نشست قضایی: شمول "صدمه" در مواد ۲ و ۴ قانون حمایت از کودکان و نوجوانان
استان سمنان/ شهر سمنان
1394/10/14
پرسش:
متن نظریه هیئت عالی:
منظور از صدمات آسیب‌های بدنی، روحی و اخلاقی است و جرم مذکور طبق ماده 5 قانون مرقوم دارای جنبه عمومی است و بعضی از موارد آن مانند ممانعت از تحصیل نوعاً ناظر به والدین است در صورتی که از حدود متعارف و تأدیب و حفاظت تجاوز کند والدین نیز قابل تعقیب می‌باشند.
نظر اتفاقی (اتفاق آرا):
نظر1: به نظر می‌رسد با توجه به مواد 2 و 4 از قانون فوق، مراد قانونگذار صرف صدمه جسمی نیست و اذیت و آزار روحی و روانی نیز باید مصداق داشته باشد. یعنی صدمات باید همراه با اذیت و آزار روحی- روانی باشد. شکنجه از مواردی است که با یک بار تحقق پیدا نمی‌کند. به طور مثال اگر پزشکی قانونی اعلام کند که بزه‌دیده کابوس می‌بیند و ناراحتی روانی دارد، مشمول صدمه می‌شود و الّا مشمول کودک آزاری نمی‌شود. نظر 2: این که جرم را مقید به اذیت و آزار روحی بدانیم صحیح به نظر نمی‌رسد و ظاهراً قانون مطلق است. نکته‌ای که باید به آن توجه نمود آن است که فضای تصویب این قانون حمایت از کودکان بزه دیده بوده است. قانونگذار در برخی از قوانین بعضی افراد را به اقتضاء جنسیت یا به اقتضا سن مورد حمایت قرار داده است و این قانون نیز بر همان اساس تصویب شده است که از کودکان حمایت شود و اولین بار بود که عبارت کودک آزاری به کار برده شد. اگر این صدمه به سبب طفولیت و سن باشد مشمول این قانون است و کودک آزاری مصداق دارد یعنی کودک به عنوان هدف انتخاب شود و خشونت به کودک به واسطه ضعفی که دارد وارد شود مشمول این قانون است اما اگر به واسطه طفولیت نباشد مشمول این مقررات نیست. پس این اطلاق را اگر به این‌صورت تفسیر کنیم با فلسفه وضع قانون نیز سازگار است. اولاً هدف قانونگذار حمایت از افراد زیر سن 18 سال است و این هدف نباید فراموش شود. ثانیاً اصل بر این است که هرگونه صدمه و آزار نسبت به افراد زیر سن 18سال مشمول این قانون است، مگر اینکه قرینه‌ای برخلاف آن ارائه شود که در آن صورت از شمول این قانون خاص خارج است. ثالثاً برای تشخیص موضوع و تعیین معیار می‌توان اینگونه بیان نمود که اگر مرتکب، آن جرم را با یک فرد بزرگسال هم می‌توانست انجام دهد، این مصداق کودک آزاری و مشمول این قانون نیست. اما اگر این جرم را نسبت به یک بزرگسال نمی‌توانست مرتکب شود، مصداق کودک آزاری است.
افزودن دیدگاه
دیدگاه کاربران