نشست قضایی: مطالبه همزمان حق سرقفلی و حق کسب و پیشه

برگزار کننده
استان آذربایجان غربی/ شهر خوی

تاریخ برگزاری
1393/07/24

پرسش:

آیا حق سرقفلی مشمول قانون مالک و مستأجر سال 56 می‌باشد و با حق کسب و پیشه توأمان قابل مطالبه می‌باشد یا خیر؟

متن نظریه هیئت عالی:

در قانون روابط موجر و مستاجر سال 1356 حق کسب و پیشه و تجارت در اماکن تجاری پذیرفته شده و اشاره ای به حق سرقفلی نام برده شده و به طور توامان حق سرقفلی با حق کسب و پیشه قابل مطالبه است اما مطالبه حق کس و پیشه به طور مستقل موضوعیت ندارد و حق سرقفلی نیز مطابق قانون سال 1356 مستقلا قابلیت مطالبه ندارد.

نظر اکثریت:

            با توجه به مفاد ماده واحده قانون الحاقی یک ماده به قانون روابط مؤجر و مستأجر مصوب 65 و رأی وحدت رویه شماره 618- 76/6/18هیأت عمومی دیوان‌عالی کشور و مصوب سال 69 مجمع تشخیص مصلحت نظام و ماده 30 قانون مالک و مستأجر سال 56 حق سرقفلی مورد شناسایی قرار گرفته و رویه قضایی مبین همین حق در رسیدگی قضایی می‌باشد که فی‌الواقع و نفس‌الامر با انعقاد قرارداد اجاره (عقد اجاره) و به تبع ناشی از قرارداد مذکور حق سرقفلی نیز ایجاد می‌گردد که ریشه قراردادی دارد به همین جهت هم بصورت مستقل قابل مطالبه می‌باشد در حالیکه حق کسب و پیشه بدون ارتباط به عقد اجاره و به تبع فعالیت مستأجر در شغل خاص و موقعیت و شأن شغل و فعالیت وی تحصیل می‌گردد بعبارت دیگر پس از عقد اجاره و به لحاظ فعالیت با حضور مستأجر ایجاد می‌گردد.
        

نظر اقلیت:

            در قانون روابط مؤجر و مستأجر سال 56 حق به عنوان سرقفلی مورد شناسایی واقع نشده و به همین جهت قابل مطالبه می‌باشد لکن از سال 76 به بعد این حق مورد شناسایی واقع شده است و توأمان با حق کسب و پیشه قابل مطالبه بوده و مستقلاً قابلیت رسیدگی و استماع ندارد.
        

مستندات قانونی:

ماده 30 قانون موجر و مستاجر

واژگان کلیدی:

حق سرقفلی حق کسب و پیشه قرارداد اجاره

05 شهریور 1404 64