شماره 149187/ت 59362هـ                                                         1401/8/18

وزارت راه و شهرسازی ـ وزارت کشور ـ وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی

وزارت امور اقتصادی و دارایی ـ سازمان برنامه و بودجه کشور

بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران ـ بنیاد مسکن انقلاب اسلامی

هیأت وزیران در جلسات 1400/11/24، 1401/5/5 و 1401/7/25 به پیشنهاد شماره 107874/100/02 مورخ 1400/8/24 وزارت راه و شهرسازی و به استناد تبصره (2) ماده (3) قانون جهش تولید مسکن ـ مصوب 1400ـ اساسنامه صندوق ملی مسکن را به شرح زیر تصویب کرد:

اساسنامه صندوق ملی مسکن

فصل اول ـ کلیات

ماده1ـ به منظور ایجاد هم افزایی، تقویت توان حمایتی و تخصیص بهینه منابع مالی بخش مسکن، صندوق ملی مسکن که از این پس در این اساسنامه به اختصار "صندوق" نامیده می شود با دارا بودن شخصیت حقوقی مستقل، استقلال اداری و مالی و وابسته به وزارت راه و شهرسازی تشکیل و بر اساس مفاد این اساسنامه و قوانین و مقررات حاکم بر شرکت های دولتی و با رعایت موازین شرع اداره می شود.

ماده2ـ موضوع فعالیت و وظایف صندوق به شرح زیر می باشد:

1ـ تجمیع منابع مالی بخش مسکن و تخصیص بهینه آن در راستای تحقق اهداف صندوق.

2ـ تشویق، حمایت و مشارکت در تأمین مالی و سرمایه گذاری داخلی و خارجی در آماده سازی اراضی، ساخت، بهسازی و نوسازی مسکن و تولید مصالح نوین و فناوری ساخت از طرق مختلف از جمله بانک های عامل و مؤسسات مالی و اعتباری مجاز.

3ـ جلب، جذب و هدایت منابع مالی و وجوه ریالی و ارزی از سرمایه گذاران داخلی و خارجی در راستای تحقق اهداف صندوق.

4ـ تجهیز منابع مالی از طریق بازار سرمایه و با استفاده از انواع روش های تأمین منابع مالی مرسوم در بازار سرمایه در چهارچوب قوانین و مقررات مربوط.

5 ـ ارایه تضمین های لازم برای خانوارهای کم درآمد و ساکنین بافت فرسوده و ناکارآمد شهری جهت دریافت تسهیلات از سامانه (سیستم) بانکی، در چهارچوب شیوه نامه موضوع تبصره (1) ماده (2) قانون جهش تولید مسکن ـ مصوب 1400 ـ .

6 ـ ارایه تضمین های لازم جهت دریافت و بازپرداخت سود تسهیلات بانکی و تأمین مالی طرح (پروژه) در طرح های حمایتی مسکن.

7ـ اخذ تسهیلات از سامانه (سیستم) بانکی، مؤسسات اعتباری، صندوق توسعه ملی و مؤسسات مالی و اعتباری بین المللی از جمله بانک توسعه اسلامی در چهارچوب قوانین و مقررات مربوط.

8 ـ حمایت و تشویق کلیه طرح های حمایتی در بخش مسکن از جمله فرآیندهای پیش فروش مسکن، خدمات بیمه ای، شرکت های دانش بنیان مرتبط با حوزه مسکن و ساختمان و توسعه فناوری های نوین.

9ـ مشارکت در شرکت طرح (پروژه )های حوزه مسکن.

10ـ جذب و تخصیص هدایا، وقف ها و کمک های اشخاص حقیقی و حقوقی.

تبصره ـ صندوق می تواند وظایف خود را مستقیماً یا از طریق کارگزاران واجد شرایط مطابق با قوانین و مقررات مربوط به انجام رساند.

ماده3ـ مدت فعالیت صندوق نامحدود است. صندوق و دبیرخانه هیئت امنا با استفاده از امکانات و نیروی انسانی موجود در وزارت راه و شهرسازی (معاونت مسکن و ساختمان) مستقر است و در تهران و در هیچ یک از شهرها شعبه دیگری ندارد.

ماده4ـ سرمایه اولیه صندوق مبلغ یکهزار میلیارد (000ر000ر000ر000ر1) ریال است که از محل بودجه عمومی تأمین و پرداخت می شود.

فصل دوم ـ منابع مالی و مصارف صندوق

ماده5 ـ منابع مالی صندوق به شرح زیر است:

1ـ منابع حاصل از واگذاری و عرضه زمین های در اختیار وزارت راه و شهرسازی در سقف بودجه و سایر اراضی دستگاه ها که در اجرای قانون جهش تولید مسکن در اختیار وزارت یادشده قرار می گیرد.

2ـ منابع وصولی مربوط به درآمدهای اجاره اراضی واگذارشده (99) ساله طرح های تأمین مسکن.

3ـ کلیه درآمدهای مالیاتی موضوع تبصره (8) ماده(3) و تبصره (5) ماده (4) قانون

جهش تولید مسکن.

4ـ منابع پیش بینی شده برای بخش مسکن در قوانین بودجه سنواتی.

5 ـ منابع حاصل از بازگشت اصل و فرع خطوط اعتباری مسکن مهر.

6 ـ انتقال بدهی بانک مسکن به بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران بابت اصل و فرع خطوط اعتباری مسکن مهر به حساب بدهی دولت به بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران.

7ـ منابع حاصل از اقساط برگشتی صندوق پس انداز مسکن یکم در هر سال بابت خط اعتباری مسکن مهر.

8 ـ درآمدهای ناشی از عرضه و فروش واحدهای فاقد متقاضی صندوق های موضوع تبصره (3) ماده (5) قانون جهش تولید مسکن.

9ـ کمک، مشارکت و تسهیلات نهادها و اشخاص حقیقی و حقوقی داخلی و خارجی در چهارچوب ضوابط و مقررات مربوط، مؤسسات و نهادهای عمومی غیردولتی و شهرداری ها و شرکت های وابسته و تابع، تشکل های حرفه ای و صنفی مرتبط با مسکن و تولید مصالح ساختمانی خیرین و واقفین.

10ـ درآمد حاصل از سرمایه گذاری وجوه و منابع در اختیار صندوق در راستای اهداف صندوق.

11ـ تمامی درآمدهای حاصل از ارایه خدمات ضمانتی و استیفای حقوق صندوق بابت تضامین ارایه شده برای طرح های تأمین مسکن وزارت راه و شهرسازی.

تبصره ـ خدمات ضمانتی مشتمل بر اقدامات لازم برای مدیریت و کاهش خطرپذیری (ریسک) بازپرداخت تسهیلات برای بانک های پرداخت کننده تسهیلات با هدف اختصاص منابع بیشتر برای تسهیلات بلندمدت بخش مسکن، ضمانت های لازم برای توسعه انتشار اوراق رهنی، اقدامات لازم برای دریافت تسهیلات توسط گروه های کم درآمد موضوع جزء (3) ماده (1) آیین نامه اجرایی قانون ساماندهی و حمایت از تولید و عرضه مسکن و ساکنان سکونتگاه های غیررسمی و بافت های فرسوده، خدمات ضمانتی مورد نیاز برای توسعه ساخت وساز و عرضه مسکن در چهارچوب طرح های تأمین مسکن وزارت راه و شهرسازی می باشد.

12ـ منابع حاصل از انتشار و فروش اوراق تأمین مالی در چهارچوب ضوابط و مقررات و اهداف صندوق.

13ـ هدایا، وقف ها و کمک های اشخاص حقیقی و حقوقی.

14ـ سایر موارد مجاز قانونی در راستای اجرای طرح های تأمین مسکن وزارت راه و شهرسازی بر اساس تصویب هیئت امنای صندوق با رعایت قوانین و مقررات مربوط.

ماده6 ـ مصارف صندوق با رعایت قوانین و مقررات مربوط و موازین شرع به شرح زیر است:

1ـ پرداخت یارانه و کمک سود تسهیلات بخش مسکن و اوراق تأمین مالی صندوق.

2ـ پرداخت بابت تخفیف در هزینه صدور و تمدید پروانه ساختمانی و گواهی پایان کار موضوع قانون جهش تولید مسکن، مطابق مقررات.

3ـ تأمین بخشی از هزینه های آماده سازی اراضی و تأمین و انتقال زیرساخت پایگاه (سایت) ها و طرح (پروژه) های مسکونی طرح های مسکن موضوع قانون جهش تولید مسکن و حمایت از تولید مصالح نوین و فناوری ساخت.

4ـ مشارکت در ایجاد امکانات، خدمات روبنایی و کاربری های غیرانتفاعی (آموزشی، مذهبی، درمانی، فضای سبز، فرهنگی، ورزشی و تجهیزات شهری) طرح (پروژه )های مسکونی طرح های حمایتی مسکن.

5 ـ پرداخت هزینه خدمات نظام مهندسی موضوع قانون جهش تولید مسکن برای مددجویان، معلولان و مشمولان موضوع ماده (1) قانون جامع خدمات رسانی به ایثارگران و رزمندگان معسر در چهارچوب قوانین مربوط.

6 ـ مشارکت و تلفیق منابع با بانک ها و مؤسسات اعتباری برای پرداخت تسهیلات ارزان قیمت بخش مسکن در چهارچوب سیاست ها و برنامه های وزارت راه و شهرسازی.

7ـ هزینه های مربوط به ارایه خدمات ضمانتی طرح های تأمین مسکن وزارت راه و شهرسازی از سوی صندوق.

8 ـ سایر هزینه ها به تشخیص و تصویب هیئت امنای صندوق در چهارچوب قوانین و مقررات و طرح های تأمین مسکن وزارت راه و شهرسازی.

تبصره ـ استفاده از منابع صندوق به هر شکل برای اعتبارات هزینه ای و تملک دارایی های سرمایه ای و بازپرداخت بدهی های دولت ممنوع است.

فصل سوم ـ ارکان صندوق

ماده7ـ صندوق دارای ارکان زیر است:

1ـ هیات امنا.

2ـ هیئت عامل .

3ـ بازرس قانونی (حسابرس).

ماده8 ـ هیئت امنای صندوق مرکب از نه نفر به شرح زیر است:

1ـ وزیر راه و شهرسازی (رئیس هیئت امنای صندوق).

2ـ وزیر کشور.

3ـ وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی.

4ـ وزیر امور اقتصادی و دارایی.

5 ـ رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور.

6 ـ رئیس کل بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران.

7ـ یک نفر از اعضای کمیسیون عمران و یک نفر از اعضای کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات به پیشنهاد کمیسیون مربوط و انتخاب مجلس شورای اسلامی (به عنوان ناظر).

8 ـ رئیس بنیاد مسکن انقلاب اسلامی.

تبصره1ـ جلسات هیئت امنا حداقل سالی دو بار تشکیل می شود و جلسات با حضور حداقل دو سوم اعضا رسمیت می یابد و تصمیمات آن با حداقل پنج رأی اتخاذ می گردد.

تبصره2ـ معاون مسکن و ساختمان وزارت راه و شهرسازی به عنوان دبیر هیئت امنای صندوق (بدون حق رأی) در جلسات هیئت امنا شرکت می نماید.

تبصره3ـ جلسات فوق العاده و یا خارج از نوبت عادی هیئت امنای صندوق به تشخیص رییس هیئت امنای صندوق در طول سال مالی برگزار می گردد.

ماده9ـ وظایف و اختیارات هیئت امنای صندوق به شرح زیر می باشد:

1ـ راهبری و تعیین سیاست ها، خط مشی و اولویت های صندوق و نظارت بر اجرای آن بر اساس برنامه های مسکن شورای عالی مسکن و برنامه های حمایتی مسکن.

2ـ بررسی و اتخاذ تصمیم در خصوص بودجه و صورت های مالی سالانه صندوق.

3ـ انتخاب اعضای هیئت عامل با پیشنهاد رئیس هیئت امنا (وزیر راه و شهرسازی) و قبول استعفای آنها.

4ـ انتخاب رییس هیئت عامل از بین اعضای هیئت عامل با پیشنهاد رئیس هیئت امنا (وزیر راه و شهرسازی).

5 ـ انتخاب بازرس قانونی (حسابرس).

6 ـ اتخاذ تصمیم در مورد افزایش یا کاهش سرمایه صندوق و ارایه پیشنهاد لازم به هیأت وزیران برای تصویب.

7ـ بررسی و اتخاذ تصمیم در خصوص موارد پیشنهادی از طرف هیئت عامل صندوق در چهارچوب وظایف و موضوع فعالیت صندوق براساس برنامه های مسکن شورای عالی مسکن و برنامه های حمایتی مسکن.

8 ـ تعیین روزنامه کثیرالانتشار جهت درج اگهی ها.

9ـ تصویب ساختار و تشکیلات صندوق و آیین نامه های مورد نیاز برای اجرای طرح های مسکن با رعایت قوانین و مقررات حاکم بر شرکت های دولتی و موازین شرع و این اساسنامه.

10ـ تصویب آیین نامه و دستورالعمل های نحوه ارایه ضمانت های موضوع بند (6) ماده (2) این اساسنامه در چهارچوب قوانین و مقررات مربوط.

11ـ تعیین ضوابط کارگزاری های واجد شرایط، موضوع تبصره ماده (2) این اساسنامه در چهارچوب قوانین و مقررات مربوط.

12ـ اتخاذ تصمیم درخصوص تغییر و اصلاح اساسنامه صندوق و ارایه آن به هیأت وزیران جهت تصویب.

13ـ اتخاذ تصمیم در چهارچوب قوانین و مقررات، در خصوص مواردی که از طرف رییس هیئت عامل به هیئت امنا پیشنهاد می شود.

تبصره ـ عزل اعضای هیئت عامل و همچنین عزل و قبول استعفای رییس هیئت عامل پس از تأیید دو سوم اعضای صاحب رأی هیئت امنا و با حکم رییس هیئت امنا صورت می پذیرد.

ماده10ـ هیئت عامل مرکب از پنج نفر از افراد معتقد و ملتزم به مذهب رسمی کشور، صاحب نظر، با تجربه، امین، مورد وثوق و خوش نام در امور اقتصاد مسکن، حقوقی، مالی، بانکی، عمرانی و برنامه ریزی با حداقل ده سال سابقه مرتبط و مدرک تحصیلی حداقل کارشناسی ارشد است.

تبصره ـ اعضای هیئت عامل با پیشنهاد وزیر راه و شهرسازی (رئیس هیئت امنا) و انتخاب هیئت امنای صندوق، به صورت تمام وقت تعیین می شوند و با حکم رییس هیئت امنا برای مدت چهار سال منصوب می شوند؛ انتخاب مجدد آنها بلامانع است و تا انتخاب اعضای جایگزین به وظایف خود ادامه خواهند داد.

ماده11ـ هیئت عامل صندوق دارای وظایف و اختیارات زیر می باشد:

1ـ پیشنهاد خط مشی و برنامه های اجرایی صندوق به هیئت امنا.

2ـ تهیه و پیشنهاد برنامه و بودجه سالانه صندوق.

3ـ راهبری و اجرای مصوبات هیئت امنا.

4ـ ارایه صورت های مالی سالانه به بازرس قانونی (حسابرس) تا سه ماه پس از پایان سال مالی.

5 ـ راهبری و انجام اقدامات لازم در خصوص اعطای تسهیلات، یارانه سود تسهیلات،  سرمایه گذاری و مشارکت با اشخاص حقیقی و حقوقی در چهارچوب مصوبات هیئت امنا.

6 ـ مدیریت منابع و سرمایه های در اختیار صندوق.

7ـ نصب، عزل و پذیرش استعفای معاونین و مدیران صندوق با پیشنهاد رییس هیئت عامل.

8 ـ اتخاذ تصمیم در خصوص خرید، فروش و اجاره، قبول ضمانت یا ظهرنویسی تضمینات، توثیق یا رهن اموال غیرمنقول در چهارچوب مصوبات هیئت امنا.

9ـ برقراری نظام حسابرسی داخلی و استقرار نظام پایش.

10ـ تهیه و پیشنهاد ساختار و تشکیلات صندوق به هیئت امنا.

11ـ پیشنهاد اصلاح یا تغییر اساسنامه به هیئت امنا برای طی مراحل قانونی.

12ـ نظارت بر امور اجرایی و عملکرد صندوق و تصویب دستورالعمل های لازم.

13ـ پیشنهاد افزایش یا کاهش سرمایه صندوق به هیئت امنا.

14ـ اتخاذ تصمیم برای به اشتراک گذاری منابع صندوق در بانک ها و مؤسسات مالی و اعتباری به صورت وجوه اداره شده در راستای اهداف و وظایف صندوق.

15ـ اتخاذ تصمیم نسبت به سایر وظایفی که هیئت امنا در چهارچوب این اساسنامه به هیئت عامل ارجاع می نماید.

ماده12ـ کلیه قراردادها، چک ها، اسناد و اوراق مالی و اعتباری و اسناد تعهدآور صندوق با امضای ثابت رییس هیئت عامل و مسئول امور مالی صندوق، همراه با مهر صندوق با رعایت ماده (31) قانون محاسبات عمومی کشور ـ مصوب 1366 ـ و اصلاحات بعدی آن معتبر خواهد بود و سایر اسناد و مکاتبات عادی با امضای مدیرعامل و مهر صندوق، معتبر است. مدیرعامل در صورت لزوم می تواند حق امضای خود را در خصوص اسناد و مکاتبات عادی با مسئولیت خود به هر یک از اعضای هیئت عامل صندوق یا معاونین ذی ربط صندوق که دارای شرایط قانونی و صلاحیت های مذکور در ماده (10) این اساسنامه باشند، واگذار نماید.

ماده13ـ رییس هیئت عامل به عنوان بالاترین مقام اجرایی صندوق است و از بین اعضای هیئت عامل و به پیشنهاد رییس هیئت امنا توسط هیئت امنا برای مدت دو سال انتخاب و با حکم رییس هیئت امنا منصوب می شود. انتخاب مجدد رییس هیئت عامل بلامانع است.

ماده14ـ رییس هیئت عامل دارای وظایف و اختیارات زیر است:

1ـ اجرای مصوبات هیئت امنا و تصمیمات هیئت عامل.

2ـ انجام امور اجرایی، اداری، مالی و عملیاتی موضوع فعالیت صندوق.

3ـ نمایندگی صندوق در مقابل کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی و مراجع قضایی، اداری و ثبتی شامل تمام اختیارات راجع به امر دادرسی از جمله ادعای جعل یا انکار و تردید نسبت به سند طرف و استرداد سند، تعیین جاعل، صلح و سازش و ارجاع به داوری و تعیین داور با رعایت اصل یکصد و سی و نهم (139)  قانون اساسی، تعیین مصدق و کارشناس، دعوای خسارت، استرداد دعوی، جلب شخص ثالث و دفاع از دعوای ثالث، ورود شخص ثالث و دفاع از دعوای ورود ثالث، دعوای ورود متقابل و دفاع در قبال آن، قبول یا رد سوگند با حق تعیین وکیل و توکیل به غیر.

4ـ تهیه بودجه سالانه و صورت های مالی و سایر گزارش ها برای ارایه به هیئت عامل و هیئت امنا.

5 ـ افتتاح حساب در بانک مسکن با رعایت قوانین و مقررات مربوط و برداشت از حساب ها با امضای ثابت رییس هیئت عامل و مسئول امور مالی صندوق.

6 ـ اقدام در مورد تحقق به موقع سرمایه و پیگیری تأمین منابع مورد نیاز و وصول مطالبات صندوق.

7ـ انجام اقدامات لازم در مورد تعهدات صندوق ناشی از سیاست ها و برنامه های ابلاغی وزارت راه و شهرسازی.

8 ـ ارایه صورت های مالی صندوق به صورت حداقل فصلی پس از تصویب هیئت عامل جهت درج و اطلاع رسانی در تارنمای وزارت راه و شهرسازی، جهت اطلاع عموم.

9ـ اجرای وظایف و اختیاراتی که هیئت عامل و رییس هیئت امنا به رییس هیئت عامل محول می نماید.

ماده15ـ بازرس قانونی (حسابرس) از میان اعضای سازمان حسابرسی یا مؤسسات حسابداری عضو جامعه حسابداران رسمی که واجد شرط وثاقت و امانت هستند به پیشنهاد هیئت عامل توسط هیئت امنا برای مدت یک سال مالی انتخاب می شود و انتخاب مجدد آن بلامانع است.

ماده16ـ وظایف و اختیارات بازرس قانونی (حسابرس) صندوق به شرح زیر است:

1ـ رسیدگی و اظهار نظر درباره صحت گزارش عملکرد سالانه، صورت های مالی و صورت وضعیت مالی که هیئت عامل برای تصویب به هیئت امنا ارایه می کند.

2ـ نظارت بر انجام حسابرسی و ارایه گزارش آن به هیئت عامل و هیئت امنا و مراجع قانونی ذی ربط.

3ـ بررسی و اظهار نظر نسبت به گزارش مقایسه ای بودجه و عملکرد صندوق.

4ـ اظهار نظر نسبت به گزارش هیئت عامل در خصوص ارزیابی اثربخشی واپایش (کنترل )های داخلی صندوق برای ارایه به هیئت امنا.

5 ـ سایر وظایف و اختیارات که به موجب قوانین و مقررات مربوط بر عهده بازرس قانونی و حسابرس می باشد.

تبصره ـ بازرس قانونی (حسابرس) حق مطالبه اسناد و مدارک و اطلاعات مربوط به صندوق را دارد ولی حق دخالت در اموراجرایی صندوق را نداشته و انجام وظایف وی نباید مانع جریان امور عادی صندوق شود.

ماده17ـ بازرس قانونی (حسابرس) صندوق موظف است اظهارنظر درباره عملکرد سالانه و صورت های مالی ارایه شده از سوی رییس هیئت عامل صندوق را حداقل (10) روز قبل از برگزاری جلسه سالانه هیئت امنا آماده کند و در اختیار اعضای هیئت مذکور قرار دهد.

ماده18ـ درصورتی که بازرس قانونی (حسابرس) صندوق در اجرای وظایف قانونی صندوق نقص یا ایراد و یا تخلفی را مشاهده نماید باید مراتب را در اسرع وقت به رییس هیئت عامل اعلام کند و چنانچه ظرف (15) روز اقدامی درجهت رفع نقص یا ایراد و یا تخلف به عمل نیاید، موضوع را کتباً به اطلاع هیئت عامل و هیئت امنا برساند.

فصل چهارم ـ سایر مقررات

ماده19ـ کلیه حساب های صندوق نزد بانک مسکن افتتاح و نگهداری می شود.

ماده20ـ سال مالی صندوق از اول فروردین ماه هر سال شروع و در آخر اسفندماه همان سال پایان می یابد. به استثنای اولین سال که از تاریخ تشکیل، شروع و به آخر اسفندماه همان سال خاتمه می یابد.

ماده21ـ انحلال و تسویه صندوق به پیشنهاد هیئت امنا و با تصویب هیأت وزیران و با طی مراحل قانونی مربوط انجام می شود و اموال آن پس از تسویه تعهدات و بدهی ها متعلق به دولت جمهوری اسلامی ایران خواهد بود.

این اساسنامه به موجب نامه شماره  102/33699 مورخ 1401/8/14 شورای نگهبان تأیید شده است.

معاون اول رئیس جمهور ـ محمد مخبر